Blog del Departamento de Clásicas del IES Parque Goya de Zaragoza.
Sapere aude (Epístola II de Horacio)
Σοφία πάντων κάλλιστον, η δε αμάθεια πάντων κάκιστον.
(Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος)
'Omnis lingua usu potius discitur quam praeceptis, id est, audiendo, legendo, relegendo, imitationem manu et lingua temptando quam creberrume'.
J. A. COMENIUS, Ianua Linguarum Reserata, 1631.
miércoles, 26 de marzo de 2014
domingo, 23 de marzo de 2014
Antología de poesía griega y romana
Selección de poemas de autores romanos y griegos antiguos y modernos
realizada por los alumnos de Latín y Griego de 1º de Bachillerato, con
ocasión del Día Mundial de la Poesía.
sábado, 22 de marzo de 2014
domingo, 2 de marzo de 2014
Viajando por lo hondo de la música
De izquierda a derecha Spyros Sakkas, Giorgos Kouroupos y Ioulita Iliopoulou |
El pasado 28 de febrero en la Sala CAI Luzán de Zaragoza se dieron cita dos músicos griegos , Spyros Sakkas, Giorgos Kouroupos, la poetisa greiga Ioulita Iliopoulou y el traductor español Alfonso Silván para obsequiranos con un bellísismo recital con poemas de dos grandes de las literaturas griega y española, Odyseseas Elytis y Federico García Lorca.
Como prólogo al recital, Anna Rosenberg y Emanouil Giatsidis Ignatiadis, miembros de la comunidad griega en Zaragoza y profesores de la Universidad de Zaragoza, nos explicaron la importancia que tiene la figura de García Lorca en Grecia y la gran acogida que tuvo su poesía ya en su época. Para los griegos García Lorca simboliza la libertad, el inconformismo y la unión entre la tradición griega antigua y la modernidad. Odysseas Elytis y otros poetas griegos de la llamada generación del 30 tradujeron al griego muy pronto sus poemas y el compositor Mikis Theodorakis les puso música.
Elytis y García Lorca supieron expresar magistralmente los más hondos sentimientos de dos pueblos unidos no sólo por las aguas del Mediterráneo que los baña, sino por un mismo pathos (πάθος) y una misma visión trágica de la vida (τραγωδία).
La profunda voz del barítono Spyros Sakkas, que cual antiguo aedo griego supo darle voz a los versos de ambos autores al son de las notas del piano de Giorgos Kouropos, y las hermosas voces de Ioulita Iliopoulou y Alfonso Silván como recitadores, emocionaron a un auditorio que prorrumpió al final del recital en un prolongadísimo aplauso.
Algunos de los poetas que se cantaron y recitaron:
από "Το Άξιον Εστί"
Την γλώσσα μού έδωσαν ελληνική·
το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.
Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου.
Εκεί σπάροι και πέρκες
ανεμόδαρτα ρήματα
ρεύματα πράσινα μες στα γαλάζια
όσα είδα στα σπλάχνα μου ν' ανάβουνε
σφουγγάρια, μέδουσες
με τα πρώτα λόγια των Σειρήνων
όστρακα ρόδινα με τα πρώτα μ αύρα ρίγη.
Odysseas Elytis de su obra Dignum est
Την γλώσσα μού έδωσαν ελληνική·
το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.
Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου.
Εκεί σπάροι και πέρκες
ανεμόδαρτα ρήματα
ρεύματα πράσινα μες στα γαλάζια
όσα είδα στα σπλάχνα μου ν' ανάβουνε
σφουγγάρια, μέδουσες
με τα πρώτα λόγια των Σειρήνων
όστρακα ρόδινα με τα πρώτα μ αύρα ρίγη.
Odysseas Elytis de su obra Dignum est
Me dieron la lengua griega
mi casa una humilde casa en las arenosas orillas de Homero
mi único cuidado, mi lengua, en las arenosas orillas de Homero.
El pargo y la perca
palabras batidas por el viento
verdes corrientes entreveradas de azul
todo eso que vi brillando en mis entrañas
esponjas, medusas
con las primeras palabras de las Sirenas
conchas rosáceas con sus primeros temblores oscuros.
mi casa una humilde casa en las arenosas orillas de Homero
mi único cuidado, mi lengua, en las arenosas orillas de Homero.
El pargo y la perca
palabras batidas por el viento
verdes corrientes entreveradas de azul
todo eso que vi brillando en mis entrañas
esponjas, medusas
con las primeras palabras de las Sirenas
conchas rosáceas con sus primeros temblores oscuros.
Una la golondrina , un poema de Elytis considerado un himno en Grecia, con música de Mikis Theodorakis.
Ένα το χελιδόνι κι η άνοιξη ακριβή
για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή
Θέλει νεκροί χιλιάδες να `ναι στους τροχούς
Θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους.
Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έχτισες μέσα στα βουνά
Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έκλεισες μες στη θάλασσα!
Πάρθηκεν από μάγους το σώμα του Μαγιού
Το `χουνε θάψει σ’ ένα μνήμα του πέλαγου
σ’ ένα βαθύ πηγάδι το `χουνε κλειστό
μύρισε το σκοτάδι κι όλη η άβυσσος
Θε μου Πρωτομάστορα μέσα στις πασχαλιές και Συ
Θε μου Πρωτομάστορα μύρισες την Ανάσταση
για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή
Θέλει νεκροί χιλιάδες να `ναι στους τροχούς
Θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους.
Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έχτισες μέσα στα βουνά
Θε μου Πρωτομάστορα μ’ έκλεισες μες στη θάλασσα!
Πάρθηκεν από μάγους το σώμα του Μαγιού
Το `χουνε θάψει σ’ ένα μνήμα του πέλαγου
σ’ ένα βαθύ πηγάδι το `χουνε κλειστό
μύρισε το σκοτάδι κι όλη η άβυσσος
Θε μου Πρωτομάστορα μέσα στις πασχαλιές και Συ
Θε μου Πρωτομάστορα μύρισες την Ανάσταση
Solitaria está la golondrina y costosa es la primavera,
Porque toma mucho trabajo hacer que el sol retorne,
Toma miles de muertos sudorosos en las ruedas,
Se toma la vida también derramando su sangre.
Dios, mi Maestro Constructor, Tú me construyes en las montañas,
Dios, mi Maestro Constructor, Tú me encierras en el mar!
Magos llevaron el cuerpo de Mayo,
Enterraron el cuerpo en una tumba en el mar,
Lo sellaron en un pozo profundo,
Su olor llena la oscuridad y todo el abismo.
Dios, mi Maestro Constructor, también entre las lilas de Pésaj,
Dios, mi Maestro Constructor, también sientes el olor de la Resurrección
Odysseas Elytis
BODAS DE SANGRE. Federico García Lorca
Madre:
Vecinas, con un cuchillo,
con un cuchillito,
en un día señalado, entre las dos y las tres,
se mataron los dos hombres del amor.
Con un cuchillo.
con un cuchillito
que apenas cabe en la mano,
pero que penetra fino
por las carnes asombradas
y que se para en el sitio
donde tiembla enmarañada
la oscura raíz del grito.
Traducción del poeta griego Nikos Gatsos
Γειτόνισσες: μ’ ένα μαχαίρι
Μ’ ένα μικρό μικρό μαχαίρι,
Μια μέρα αφορεσμένη και πικρή,
Καν δυο καν τρεις θα ‘ταν η ώρα,
Δυο άντρες σκοτώθηκαν γι’ αγάπη
Μ’ ένα μικρό μικρό μαχαίρι
Π’ ούτε το χέρι δεν το πιάνει,
Μα κείνο μπαίνει παγωμένο
Στην ξαφνιασμένη μας καρδιά,
Και σταματάει εκεί που τρέμει
Θολή κι αξήγητη για πάντα
Η σκοτεινή μας ρίζα της κραυγής.
Κι είναι, σας λέω, ένα μαχαίρι
Ένα μικρό μικρό μαχαίρι,
Ψάρι χωρίς ποτάμι, χωρίς λέπια,
Π’ ούτε το χέρι δεν το πιάνει.
Κι όμως μια μέρα αφορεσμένη
Καν δυο καν τρεις θα ‘ταν η ώρα,
Με τούτο το μικρό μαχαίρι,
Δυο παλικάρια μείναν ξερά
Με πανιασμένα τα χείλη τους.
Ούτε το χέρι δεν το πιάνει
Μα κείνο μπαίνει παγωμένο
Στην ξαφνιασμένη μας καρδιά,
Και σταματάει εκεί που τρέμει
Θολή κι αξήγητη για πάντα
Η σκοτεινή μας ρίζα της κραυγής.
Μ’ ένα μικρό μικρό μαχαίρι,
Μια μέρα αφορεσμένη και πικρή,
Καν δυο καν τρεις θα ‘ταν η ώρα,
Δυο άντρες σκοτώθηκαν γι’ αγάπη
Μ’ ένα μικρό μικρό μαχαίρι
Π’ ούτε το χέρι δεν το πιάνει,
Μα κείνο μπαίνει παγωμένο
Στην ξαφνιασμένη μας καρδιά,
Και σταματάει εκεί που τρέμει
Θολή κι αξήγητη για πάντα
Η σκοτεινή μας ρίζα της κραυγής.
Κι είναι, σας λέω, ένα μαχαίρι
Ένα μικρό μικρό μαχαίρι,
Ψάρι χωρίς ποτάμι, χωρίς λέπια,
Π’ ούτε το χέρι δεν το πιάνει.
Κι όμως μια μέρα αφορεσμένη
Καν δυο καν τρεις θα ‘ταν η ώρα,
Με τούτο το μικρό μαχαίρι,
Δυο παλικάρια μείναν ξερά
Με πανιασμένα τα χείλη τους.
Ούτε το χέρι δεν το πιάνει
Μα κείνο μπαίνει παγωμένο
Στην ξαφνιασμένη μας καρδιά,
Και σταματάει εκεί που τρέμει
Θολή κι αξήγητη για πάντα
Η σκοτεινή μας ρίζα της κραυγής.
Federico García Lorca y Odysseas Elytis |
Odysseas Elytis
Odysséas Alepoudélis, conocido por su seudónimo Odysséas Elýtis,
fue un poeta griego, Premio Nobel de Literatura en 1979, considerado
como uno de los renovadores de la poesía griega a lo largo del siglo XX.